Jeszcze krótkie wyjaśnienie cyklu dla tych, którzy go nie znają. Cykl obrazuje zmianę oczekiwań wobec nowych technologii w ujęciu czasowym. Badacze z amerykańskiej firmy Gartner zauważyli, że los wielu nowych technologii jest bardzo podobny i każda z nich próbuje przejść tę samą drogę, od zalążka do technologii dojrzałej. Jednak pewien hype czyli szum pr-owy (i nie tylko) nieco zaburzają nam obraz. Może się bowiem wydawać, że dana technologia jest już bardzo dojrzała, skoro wszyscy o niej mówią, podczas gdy w rzeczywistości to właśnie hype podbija piłeczkę oczekiwań, po czym następuje (zazwyczaj) rozczarowanie. Mamy tutaj w zasadzie pięć etapów:

1. Innovation trigger czyli wyzwalacz technologiczny, który zwiastuje potencjalny przełom w technologii. Wydaje nam się, że możemy potwierdzić słuszność danej idei, choć nie mamy na to dowodów naukowych czy - tym bardziej - biznesowych (opłacalność komercyjna nie została potwierdzona). Niemniej jednak coraz więcej osób zaczyna o danej technologii mówić o oczekiwania bardzo szybko rosną.
2. Szczyt zawyżonych oczekiwań czyli efekt wcześniejszego rozgłosu. Mamy już pierwsze przykłady sukcesów, ale znacznie więcej przykładów niepowodzeń. Większość firm “nie wchodzi” w ten biznes, ale woli obserwować z boku co z tego będzie. I to nieuchronnie prowadzi nas do punktu następnego:
3. Następuje szybki zlot po równi pochyłej rozczarowania. Zainteresowanie maleje, ponieważ eksperymenty i wdrożenia nie przynoszą rezultatów. Inwestycja w taką technologię ma sens tylko wtedy, gdy pozostali przy życiu dostawcy ulepszą swoje produkty ku zadowoleniu wczesnych użytkowników.
4. Powolne oświecenie. Oczywiście nie każda technologia tutaj dojdzie i wiele z nich ugrzęźnie na lata czy nawet na zawsze w punkcie poprzednim (spójrzcie na telewizory czy fotografię 3D - parę prób podbicia rynku już za nami, ale pozostało nam w zasadzie tylko rozczarowanie). Niemniej jednak na tym etapie zaczynają się krystalizować nowe możliwości i korzyści wynikające z technologii. Na rynku pojawia się druga czy trzecia generacja produktów i coraz więcej firm zaczyna rozważać co najmniej pilotaż. Już tylko konserwatywne organizacje trzymają się z daleka. 
5. Płaskowyż produktywności. Technologia zaczyna się po prostu opłacać. Można określić rentowność produkcji i wdrożenia, a sama technologia wydaje się mieć szerokie zastosowanie na rynku. Jeśli tylko technologia nie utnie w jakiejś niszy, będzie się dalej rozwijać i będzie to opłacalne. 

Na zaprezentowanym przez Gartnera wykresie (wróćcie do powyższego obrazka) widzimy też kiedy dana technologia zacznie się opłacać. Co widać na pierwszy rzut oka?

• Większość najnowszych technologii dochodzi dopiero do szczytu oczekiwań po którym nastąpi rozczarowanie.
• Tylko trzy technologie (w tym rozczarowujące coraz mocniej NFT) zaczynają swoją podróż w dół i wydaje się, że będzie to podróż długa i bolesna.
• Choć jednocześnie Gartner estymuje, że NFT powinno wyjść na prostą w ciągu 2-5 lat.
• Zupełnie inaczej, niż popularny Metaverse, który dopiero wspina się, pompując balonik późniejszego rozczarowania, i na dojście do płaskowyżu produktywności potrzebuje co najmniej dziesięć lat. 
• Nie zmienia to jednak faktu, że sama lista jest mocno obstawiona przez technologie immersyjne i sztuczną inteligencję. Nawet jeśli spodziewamy się dużych rozczarowań, to ogromna fala nabiera tempa i jej samej nie będziemy w stanie lekceważyć. 

“Wszystkie zaprezentowane tutaj technologie są na wczesnym etapie, ale niektóre z nich dopiero powstają i istnieje wielka niepewność, jak będą ewoluować. Takie technologie niosą ze sobą większe ryzyko wdrożenia, ale potencjalnie większe korzyści dla wczesnych użytkowników, którzy mogą je ocenić, testować i wykorzystać w swojej organizacji” – powiedział Gary Olliffe, wiceprezes odpowiedzialny za analitykę w Gartnerze.

Mnie osobiście hype cycle przydaje się głównie do tego, żeby raz na jakiś czas porównać moje własne odczucia względem nowych technologii. I tym razem również miałem swoje zdziwienia i niespodzianki.